32 jaar lang is Over het IJ/ Stichting IJ Producties pionier geweest in het produceren en presenteren van locatietheater in de stedelijke context. 32 jaar lang hebben financiers hierin geloofd, waarvoor dank. Over het IJ als plek waar makers zich 32 jaar lang veilig hebben gevoeld om kwetsbaar hun werk te ontwikkelen. Waar programma- en sociaal-maatschappelijke partners 32 jaar lang dachten: hier willen we bij zijn. Over het IJ als plek waar publiek 32 jaar lang verwonderd, geroerd, geraakt en geïnspireerd is geweest. Waar 32 jaar lang locaties nieuwe werkelijkheden kregen. Over het IJ is de plek waar 32 jaar lang een team - van het verleden én het heden - het anker is geweest waardoor alles mogelijk was. Geen storm te wild, geen vraag te gek.

In 2023 koos Over het IJ zichzelf opnieuw uit te vinden, te buigen, te bevragen: wat is kunst in de openbare ruimte in de context van een stad, de stad van de toekomst? Hoe kunnen we ruimte creëren om kwetsbaar te zijn en te blijven? Waar stellen we grenzen en waar bieden we ruimte? Welke toekomstbeelden kennen we nog niet, maar moeten nu onderzocht worden? Voor Over het IJ stond experiment en onderzoek centraal, en werd er niet gekozen voor gekende veiligheid. Nooit. Maar zeker niet in deze tijd, want veilig is deze tijd van het onbekende allerminst. Het is mens-eigen om een hang te hebben naar iets wat vertrouwd voelt, wat we kennen. Maar in die tijd leven we nu niet. De wereld wankelt en het is de taak van ons als kunstenaars en culturele organisaties om wild en onaangepast te blijven en juist niet voor veilig te gaan, maar te bevragen, te experimenteren, het oneens met elkaar te zijn maar wel met respect naar elkaar te luisteren, nieuwe voorstellen te doen, op je bek te gaan en op te staan. Dus hier en nu wil Over het IJ de urgente oproep doen:

Blijf wild en onaangepast, vernieuwen en buiten de lijnen kleuren en maak kunst op de plekken waar het gemaakt móet worden. Laat performatieve kunst in de openbare ruimte bestaan!

Doe wat we als Over het IJ niet meer kunnen doen. Want, helaas, heeft Over het IJ zichzelf moeten opheffen vanwege negatieve besluiten op de structurele meerjarige aanvragen voor kunstenperiode 2025-2028. Dat betekent dat daarmee de plannen die we voor de toekomst aan het maken waren hierin niet kunnen worden ondergebracht of uitgevoerd.

We hebben echter de afgelopen paar maanden gewerkt aan het plan voor een nieuw op te zetten ontwikkel & adviesplatform voor locatietheater, om hierbinnen een belangrijke kern vast te kunnen houden van ons immateriële erfgoed: talentontwikkeling en de verschillende manieren van het (faciliteren van) werken met een locatie in de stedelijke context. Hierbij horen andersoortige werkprocessen, verschillende methodieken en niet gangbare manieren van organiseren en produceren, vaak inherent aan locatietheater.
In de praktijk zullen we een aantal makers de ruimte kunnen geven om te zoeken naar andere organisatievormen die beter aansluiten bij hun werkpraktijk en de huidige tijd van financiële schaarste en wegvallen van ontwikkel- en speelplekken. Maar ook om op een meer collectieve wijze te werken door b.v. het delen van teamleden en kennis en andersom ook het delen van onze expertise en netwerk.
Hieraan gekoppeld wordt in dit platform actief alle kennis en expertise gedeeld over, van en met het theaterveld en locatietheater (zoals we dat de afgelopen jaren al deden via b.v. makersmeetings, Makersloket en workshops). Grote inzet is om onze opgebouwde expertise in talentontwikkeling, het theaterveld en locatietheater zo breed mogelijk te blijven delen met de nieuwste generatie theatermakers en onze vele samenwerkingspartners en om als verbinder samen met hen meer mogelijk te maken.

De rest van 2025 wordt er geëxperimenteerd met wat het platform kan inhouden en welke verbindingen we kunnen leggen. Backoffice wordt daarbij gedaan door Oerol Festival, met als streven om in najaar 2025 verdere fondsen te betrekken en aanvragen te doen. Eind 2025/ begin 2026 willen we vervolgens een nieuwe stichting oprichten. Simone Hogendijk (voorheen artistiek directeur Over het IJ) zal dit platform verder uitwerken en coördineren, Mick Stevens (voorheen algemeen directeur Over het IJ) zal als extern adviseur betrokken blijven.

Via deze site kan je de voortgang volgen.

Wil je meer specifieke info over het nieuwe platform of eventuele samenwerking, contact dan: Simone Hogendijk en/of Mick Stevens