Logo Over het IJ
vr.
29
mrt.
07:31 uur

In order of disappearance

Als de wereld die ons zo vertrouwd is weg valt, wie zijn we dan? Kunnen we eigenlijk wel alleen zijn, of lossen we dan langzaam op?

Guillaume Amat

Deze immersieve ervaring dompelt de bezoeker onder in een oefening in afzondering. Begeleid door een stem op een koptelefoon maak je een wandeling, en laat je langzaam maar zeker alles achter. Van de buitenwereld wandel je naar je binnenwereld, sociaal geïsoleerd met jezelf. Kunnen we alleen zijn? Of verdwijnen we in dat eindeloze vacuüm?

In Order of Disappearance werd al vanaf 2018 ontwikkeld door schrijver en theatermaker Bart van de Woestijne, maar krijgt in 2020, het jaar van de lockdown, een nieuwe urgentie. Omdat velen van ons voor hun werk en sociale contacten achter een scherm zaten, constant geconfronteerd met hun eigen, in de webcam vervormd spiegelbeeld. En omdat isolatie, in meerdere betekenissen van het woord, dichterbij kwam dan ooit. Wie zijn we als er niemand naar ons kijkt – als we alleen nog ons spiegelbeeld hebben?

Gepresenteerd door IDFA DocLab en Over het IJ. 

Over Bart van de Woestijne
Bart van de Woestijne smeedt levensvragen om tot denkervaringen. Een denkervaring is een ervaring die je verleidt op zoek te gaan naar jouw antwoord op een grote, onmogelijke vraag. Hierbij worden thema’s aangesneden waar mensen van nature van wegdenken: Hoe is het om dood te zijn? Hoe is het om een dier te zijn? Wat blijft er van je over als je helemaal alleen bent?
Bart heeft een unieke stijl: hij creëert onvoorspelbare, vaak oncontroleerbare situaties waarin hij met de toeschouwer na kan denken over grote onderwerpen. Dit maakt zijn denkervaringen een balansoefening tussen sturing en ruimte geven, tussen regie en onvoorspelbaarheid, tussen dwingen en verleiden. 

Bart van de Woestijne werkt al langer onder de vleugels van Over het IJ: hij maakte deel uit van het Atelier-traject dat wij samen met Oerol organiseren (2016), toonde een theatrale Rechtszaak in 2017 in onze context en deed mee aan ons nieuwe Over het IJ Festival LAB (2018). Met Over het IJ als hoofdaanvrager kreeg hij een Nieuwe Makers Regeling bij FPK i.s.m. Oerol en Cement. Afgelopen jaar maakte hij het prachtige In order of disapperance, waarin de bezoeker een stadswandeling maakte naar een houten box waarin ze van alles en iedereen werden afgesloten, met enkel een spiegel. Daarnaast stond hij afgelopen oktober met een onderzoekspresentatie van 'ZOMBIE' in het NDSM Theater, mogelijk gemaakt door Over het IJ.

Credits
Regie: Bart van de Woestijne, productie: Joanneke van de Woestijne, Nikita Oldert, Eline Elbersen, samenwerkingspartners: Alexandra Broeder, Sofie Doeland, Guillaume Amat, Muhamed Stranjac, MU Eindhoven, co-productie: Over het IJ, Festival Cement, Oerol Festival, technisch ontwerp: Daan Westendorp

Pers 
Herien Wensink - de Volkskrant - over In order of Disappearance

‘Bart van de Woestijne maakte de ‘theatrale denkexercitie’ In Order of Disappearance eerder op festival Oerol. Voor Cement was deze filosofische audiotour al aangepast aan een stadsdecor, en nu is er ook een doe-het-zelfversie, voor iedereen die zijn eenzame quarantaine en de surrealistisch leegte buiten wil benutten voor wat artistiek zelfonderzoek.

In Order of Disappearance is een oefening in afzondering, die buitengewoon goed aansluit op de beproeving die we momenteel ondergaan. We worden uitgenodigd om ons nog verder te isoleren dan we al doen, om te zien wat er dan van ons overblijft. Begeleid door een vriendelijk sturende stem, van ene Kasper, voert Van de Woestijne je uit je woonkamer, de verlaten stad in. Kasper vraagt je je voor te stellen dat het leven binnenshuis gewoon doorgaat, terwijl jij hier eenzaam door de stad dwaalt. Wie ben je dan nog?

Mij wordt verzocht stil te staan voor een winkelruit, erachter is het donker en leeg, en mijn reflectie in me op te nemen. ‘Wie kijkt wie aan?’, vraagt Kasper. ‘Wie spiegelt wie?’ Hoe weet ik zo zeker dat ik dat ben? Zo weekt Van de Woestijne je langzaam los van hardnekkige opvattingen over identiteit. Spannend, want die waren sowieso de laatste week al wat wankel geworden; wie zijn wij zonder ons werk, of onze vrienden? Zonder de wereld zoals die ons vertrouwd was?

Kasper zegt dat ik mijn ogen moet sluiten. ‘Hoe weet je dat je hier bent?’ Dan vraagt hij aandacht voor het zuchtje wind langs mijn wenkbrauw. Voor mijn adem, mijn hartslag, mijn lichaam, als in een meditatieoefening. Zo weet Van de Woestijne het ego even aangenaam te relativeren, terwijl je je fysieke aanwezigheid in deze vreemde wereld misschien wel bewuster ervaart dan ooit.’

← Volledige agenda