Hilde Tuinstra maakt voor Over het IJ Festival een voorstelling op een wel heel toepasselijke plek: de pont over het IJ. Safe Zone is een onderzoek naar ons gevoel van veiligheid in de stad. Een thematiek die volgens Hilde uiterst actueel is: vaak horen we dat we ons in huidige tijden niet veilig zouden voelen. Is dat wel zo? En waaruit bestaat ons gevoel van veiligheid? Lees het in dit makersportret.

Vooronderzoek
Mensen willen zich graag veilig voelen, maar lijken dat steeds moeilijker vinden in drukke, moderne steden, omringd door media en opinies. Welke angst is reëel en welke wordt ons aangepraat? Hilde deed veel vooronderzoek voor Safe Zone. Ze sprak over veiligheid met wetenschappers, bedrijven en de overheid. Ook onderzocht ze op verschillende plekken hoe veilig of onveilig mensen zich voelen. Tijdens Over het IJ Festival 2017 deed ze dat bijvoorbeeld door mensen op de Dam te interviewen over hun gevoel van veiligheid op drukke plekken.

Systemen voor meer veiligheid
Volgens Hilde is een gevoel van (on)veiligheid verbonden met een gevoel van angst. ‘Die angst bestaat vooral uit angst voor het onvoorspelbare. Mensen proberen zich veilig te voelen door met systemen en technologieën grip te krijgen op de wereld om hen heen. Voorbeelden zijn camera’s, poortjes die alleen open gaan met pasjes en verzekeringen voor alle mogelijke risico’s. Maar zorgen deze maatregelen ook echt voor een veilig gevoel?' (LEES VERDER ONDER DE FOTO)



Afhankelijkheid
In Safe Zone onderzoekt Hilde samen met publiek hoe veiligheidssystemen zoals ze in de toekomst misschien gebruikt gaan worden, ons afhankelijk maken. 'Veiligheidssystemen bestaan bij de gratie aan onze behoefte aan veiligheid. Hoe beter de systemen werken, hoe meer mensen er afhankelijk van raken. Er zijn talloze beveiligingsbedrijven met beloven ons met technologie te beschermen voor alle kwaad. Zo ontstaat er een economie rondom veiligheid die een angstcultuur voedt en in stand houdt.’

Onvoorspelbaarheid van de mens
Volgens Hilde is er één ding waardoor mensen zich vooral onveilig voelen: de onvoorspelbaarheid van andere mensen. Hilde: ‘Deze angst voor de ander kun je nooit helemaal wegnemen. Ook onze systemen nemen die onvoorspelbaarheid niet weg. Daardoor ontstaat een loop: doordat we ons onveilig voelen, maken we systemen die ons verder verwijderen van ander mensen en ons nog onzekerder over hen laat voelen. Hierdoor zijn mensen voor elkaar nog onvoorspelbaarder, en voelen we ons nog onzekerder.'

Alternatieve route naar veiligheid
Wat wil Hilde met de voorstelling losmaken bij het publiek? 'In Safe Zone wil ik mensen erover laten nadenken of er misschien niet andere middelen dan de ons bekende systemen nodig zijn om ons veilig te laten voelen. Moeten we in plaats van ons af te schermen van mensen, niet meer toenadering zoeken voor mensen om ze bekender en vertrouwder te maken?'

Unieke vaartocht over het IJ
Tot slot: wat gaan mensen precies meemaken tijdens de voorstelling? 'Safe Zone speelt zich volledig af de pont; de voorstelling duurt iets langer dan een heen- en terugreis naar Amsterdam Centraal. Publiek staat tussen andere passagiers, ook acteurs staan tussen publiek en passagiers. Hierdoor is het niet altijd duidelijk wie wel en wie niet bij de voorstelling hoort. In Safe Zone maak ik gebruik van een gesproken stem, muziek en de beweging van de pont, het water en vooral de beleving van een half uur met andere mensen op een beperkte ruimte zijn. Voelen zij zich tijdens de voorstelling steeds veiliger? Of juist niet?’ Ontdek het zelf vanaf 18 juli en koop je tickets op overhetij.nl.