Muziektheatermaker Iris van der Ende herinnert zich hoe ze als kind graag onder een brug doorvoer: ‘Ik was altijd enorm gefascineerd door die goed verscholen wereld waar alles anders klonk dan normaal. Ik moést er geluiden maken; met mijn mond, met mijn handen, door op het water te slaan...’ In ONDER DE BRUG laat Iris zich samen met componist Yvonne Freckmann opnieuw inspireren door de wonderlijke wereld onder het brugdek. Sinds februari zijn zij aan de slag onder een brug in de jachthaven Amsterdam Marina.

De wondere wereld onder het brugdek
Iris en Yvonne werkten vaker samen aan bijzondere projecten waarbij zij zich lieten inspireren door het geluid van de natuur. 'We zijn altijd heel benieuwd hoe iets klinkt in relatie tot de natuurlijke ruimte', zegt Yvonne. 'Zo maakte ik eerder een compositie voor een harp en een molen.' Dezelfde fascinatie staat centraal in ONDER DE BRUG: een voorstelling die met minimale middelen een verstilde wereld verkent: de goed verscholen werkelijkheid onder het brugdek. Iris: 'Toen we afgelopen najaar een rondgang maakten over de NDSM-werf, op zoek naar een plek om een voorstelling te maken, werd ik onmiddellijk aangetrokken door deze brug. Ik houd ontzettend van bruggen; de tijd lijkt zich er te verdichten en uiteindelijk zelfs stil te blijven staan. Een brug is bovendien een plek die je makkelijk vergeet; je loopt er snel aan voorbij. Mensen vinden het dan ook heel leuk om te zien dat we juist hier aan de slag zijn. Met onze voorstelling onthullen we het alledaagse als een goed verborgen geheim.’



Geluid van een brug
Hoe klinkt dat eigenlijk: een brug? Yvonne vertelt: 'In mijn compositie zoek ik naar geluiden die een brug in zich opneemt en weerkaatst. Ik houd rekening met reflecties van geluid en verwerk die ook in mijn partituur. Hoe klinkt een harp in de resonerende, holle ruimte onder de brug? Als je de snaren dempt, hoor je ineens de galm van de brug. Dit vormt ook deel van de compositie. Iris vertelt over wat bezoekers te horen krijgen: 'Een harp dus, en allerlei klanken die ik eraan ontlok. En natuurlijk de echo en reflecties van deze geluiden. Ook schrijf ik een klankdicht die op zijn beurt weer in dialoog gaat met de klanken.'

Koukleumen voor de kunst
Iris en Yvonne maken de voorstelling met opzet op locatie. Ze trotseerden de vorst in februari en maart, vielen meermalen bijna in het water en warmden zich soms ternauwernood weer op aan een thermoskannetje koffie. Vanwaar deze volharding om de voorstelling op locatie te maken? Iris: ‘Elke brug klinkt anders. We kunnen ons thuis onmogelijk voorstellen hoe een muziekstuk klinkt onder deze brug.' Yvonne: 'In mijn compositie ga ik echt een dialoog met deze specifieke brug aan. Ik werp bepaalde klanken op, door de echo en reflecties van die geluiden onder de brug laat ik me weer inspireren door nieuwe geluiden, die ik opnieuw loslaat onder de brug, en zo verder.’



Opgaan in het moment
Wat willen Iris en Yvonne losmaken bij het publiek? Iris: 'We willen heel graag dat bezoekers opgaan in een geheime, besloten ruimte. En dat zij meer bewust raken van alle geluiden om hen heen. Een vrij gevoel van nieuwe dingen ontdekken, jezelf open durven stellen voor het onverwachte, de wereld met al je zintuigen in je opnemen en opgaan in het moment: dit zijn allemaal dingen waarvan we graag zien dat bezoekers ze meemaken.’

ONDER DE BRUG op Over het IJ Festival
Ook graag je zintuigen even helemaal openstellen? Bezoek dan 13 tot en met 22 juli ONDER DE BRUG tijdens Over het IJ Festival. Benieuwd hoe de voorstelling vorm krijgt de komende maanden? Iris en Yvonne zijn vaak aan de slag onder de brug bij Amsterdam Marina; loop vooral even langs als je in de buurt bent en leg je oor te luister.