Het programma van Over het IJ geeft een grote stem aan nieuwe generaties en de verantwoordelijkheid die zij voelen voor de (toekomst van de) wereld en elkaar. De realiteit is voor hen niet meer een vaststaand gegeven, maar iets dat fluïde is en meebeweegt. Identiteit vormt hier een belangrijk onderwerp in; zich thuis te voelen in het eigen lichaam, de stad en de wereld. In die identiteitsvraagstukken zijn gender, queerness, discriminatie, racisme en het vrouwbeeld belangrijke thema’s. De makers spreken zich uit in hun voorstellingen over de noodzaak van nieuwe perspectieven op de realiteit en de daarbij horende vastgeroeste normen en omgangsvormen. Ze reflecteren op eenzijdige perspectieven, delen persoonlijke verhalen, doen nieuwe voorstellen en kijken vooruit.